Lompat ke konten Lompat ke sidebar Lompat ke footer

Widget Atas Posting

Pengertian Geguritan Bahasa Jawa

Pengertian Geguritan Bahasa Jawa  - Siapa  nih yang pernah membacakan puisi didepan kelas atau pada acara seperti pesta peringatan 17 Agustus baik di sekolah maupun di lingkungan rumah? Nah, kalau sudah pernah pastinya kalian membacakan puisi yang dibuat dalam bahasa Indonesia.


Namun apakah kalian pernah membaca atau mendeklamasikan Puisi dalam bahasa jawa? Dalam bahasa jawa biasa disebut Geguritan. Geguritan merupakan puisi bahasa jawa yang mempunyai makna tertentu serta juga memiliki berbagai tema. Setiap kata atau kalimat di dalam geguritan sangat menarik dan memiliki makna yang sangat berarti.

Nah kali ini pak guru akan membahas sedikit tentang geguritan mulai dari pengertian, ciri-ciri dan contoh geguritan. Yuk kita simak bersama pembahasannya. 

Pangertosan Geguritan

Geguritan yaiku karya sastra Jawa kang nduweni tetembungan utawa ukara kang endah lan akeh maknane ing basa Jawa. Tata cara ngandharake geguritan nggunakake basa kang nduweni wirama, wirama, bait, mitra tutur lan wewatakan kang apik lan trep.

Asring tiyang damel geguritan manut wedharing raos saha pamikiripun pangripta geguritan.

Ing basa Indonesia geguritan uga bisa diarani puisi, kang mbedakake geguritan karo geguritan biyasa sajrone nggunakake basa wae. Geguritan nggunakake basa Jawa dene puisi nggunakake basa Indonesia.

Ciri Geguritan

Kaya karya sastra liyane, geguritan uga nduweni ciri utawa ciri dhewe. Ciri-ciri utawa ciri-ciri kasebut uga bisa nggampangake gawe geguritan. Nah, ing ngisor iki bab-bab sing mbedakake geguritan karo karya sastra liyane, ing antarane:

  1. Ana paugeran kaya tembang macapat, yaiku guru wilangan (cacahing gatra saben larik), guru gatra (cacahing gatra), guru lagu (huruf vokal pungkasan).
  2. Tembung-tembung utawa ukara-ukara kang digunakake sajrone geguritan kudu nduweni teges utawa teges.
  3. Geguritan kang digawe kudu nganggo basa krama lan endah.
  4. Ana jeneng pangripta geguritan ing ngarep utawa ing dhuwure teks geguritan kang digawe.

Unsur Geguritan

Supados langkung gampil anggenipun damel geguritan ingkang sae saha leres, prelu nggatosaken unsur intrinsik wonten ing geguritan.
 
Sakmenika wonten unsur intrinsik ingkang kedah kita mangertosi saha mangertosi saderengipun damel teks geguritan utawi saged ugi dipunsebat geguritan basa Jawi ingkang sae saha leres, antawisipun:

  1. Tema, Saderengipun damel geguritan menika mbiyantu nemtokaken tema geguritan ingkang badhe dipundamel. Iki supaya isine geguritan kita luwih spesifik sajrone ngrembug bab.
  2. Basa ingkang endah, kados ingkang sampun kula aturaken ing nginggil, anggenipun damel teks geguritan kedah ngginakaken basa ingkang sopan lan endah.
  3. Irah-irahan geguritan menika mupangati kangge paring katrangan sakedhik dhateng para pamireng utawi pamaos geguritan saderengipun mirengaken utawi maos geguritan ingkang kita damel.
  4. Diksi, sajrone nggawe geguritan kudu milih diksi utawa tembung sing apik, sopan lan apik.
  5. Gambar
  6. Purwakanthi, yaiku galur swara utawa rima ing pirang-pirang tembung.
  7. Amanat, saliyane nduweni teges lan makna, geguritan uga kudu nduweni amanat kang ana ing geguritan.

Jinis Geguritan

Teks Geguritan nduweni 3 (telung) jinis. Saiki kanggo mbedakake telung jinis kasebut, ing kali iki Smartnesia bakal nerangake bedane telung jinis kasebut, ing antarane:
  1. Jinise teks geguritan kang sepisan yaiku teks geguritan kang nyritakake kahanan utawa pengalamane pangripta geguritan lan wong liya (narasi).
  2. Jinising teks geguritan ingkang kaping kalih inggih menika teks geguritan ingkang ngandharaken utawi nedahaken gegambaran satunggaling prastawa (deskriptif).
  3. Jinisipun teks geguritan ingkang angka tiga inggih menika teks geguritan ingkang isinipun kritik utawi sindiran dhateng tiyang sanes.

Conto Geguritan

Sekolahku


Sekolahanku…

Panggonan anggonku golek ilmu

Sekolahanku…

Diwulang dening Bapak-ibu Guru

 

Sekolahanku…

Sinau, maca buku

Ing panggonan iki

Aku diajari supaya karo wong tuwaku kudu bekti

 

Ing panggonan iki

Aku diajari marang kanca aja srei

Diparingi PR kanggo gladhen

Kanggo sangu urip ing tengahing bebrayan

 

Aku percaya…

Sanajan abot kudu dilakoni

Kabeh mau kanggo kepentingan pribadhi

Kareben ngesuk dadi wong kang aji

miguna tumprap bangsa lan nagari

Posting Komentar untuk "Pengertian Geguritan Bahasa Jawa "